ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Διαβάστε τις συνεντεύξεις
Ντανιέλ Πασκουάλ – Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Αγροτών (Comité Unión Campesina)
Από τους συνδικαλιστικούς ηγέτες των αγροτών, ο Ντανιέλ Πασκουάλ ήταν από τους πρωτοπόρους της Μεγάλης Πορείας (La Marcha Grande), που το 2008 διέσχισε όλη τη χώρα της Γουατεμάλα και έφτασε μέχρι την κατοικία του Προέδρου, για να παραδώσει ψήφισμα υπέρ μιας αγροτικής μεταρρύθμισης. Δεν τους άνοιξε κανείς…
Η Γουατεμάλα έχει πολύ καλούς οικονομικούς δείκτες ανάπτυξης. Πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει τότε, να πεθαίνουν παιδιά από την πείνα;
Πιστεύω ότι οι δείκτες διατηρούνται. Μιλούν για μια μακροοικονομική σταθερότητα στη χώρα. Κάποιες στιγμές επιτυγχάνεται ανάπτυξη στα εισοδήματα, αλλά η μοναδική εξήγηση είναι ότι όλος ο πλούτος που παράγεται στη χώρα είναι για τους ξένους και δεν είναι τρόφιμα αυτά που παράγονται. Είναι προϊόντα μονοκαλλιεργειών, που αποτελούν την πρώτη ύλη για τη Διεθνή Αγορά.
Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι εδώ εντοπίζεται ένα από τα στοιχεία της λογικής κατά την οποία δεν παράγονται προϊόντα για να φάει ο κόσμος και να ζήσει καλά, αλλά ο κόσμος παράγει τον πλούτο για την Αγορά και τα οικονομικά έσοδα, γι’ αυτό υπάρχει μια μακροοικονομική σταθερότητα αλλά μόνο για τις τσέπες λιγοστών οικογενειών, που διατηρούν τον πλούτο της Γουατεμάλας. Είναι θλιβερό!
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 49% των παιδιών κάτω των 5 ετών έχουν χρόνιο υποσιτισμό. Από αυτό προκύπτει ότι το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης είναι λανθασμένο, καθώς επιτρέπει να υπάρχουν στη χώρα κυρίως παιδιά και ηλικιωμένοι που πεθαίνουν από ασθένειες οι οποίες θεραπεύονται εύκολα αλλά από την κακή σίτιση, δυστυχώς αποβιώνουν.
Η Γουατεμάλα είναι μια χώρα πολύ εύφορη, πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν υποσιτισμένα παιδιά;
Από τη συνολική γη της Γουατεμάλας, το 26% είναι εύφορη για γεωργία. Απ’ αυτό το 26%, σύμφωνα με στοιχεία του 2003-2004, το 70% αυτών των εδαφών ήταν ακαλλιέργητα. Στη Γουατεμάλα υπάρχει μια συσσώρευση και συγκέντρωση της γης που χρησιμοποιείται για παραγωγή και προορίζεται για μονοκαλλιέργειες ζαχαροκάλαμου, καφέ, μπανάνας και καουτσουκόδεντρων. Είναι προϊόντα που δεν προορίζονται όμως για τη διαβίωση.
Στη Γουατεμάλα συνεχίζουμε μαζί με τη Βραζιλία, να έχουμε το υψηλότερο επίπεδο συγκέντρωσης εδαφών. Το 70% της γης βρίσκεται στα χέρια του 7% με 8% του πληθυσμού. Έτσι συνεχίζουμε να βρισκόμαστε σε ένα ημιφεουδαρχικό καθεστώς, στο οποίο το αγρόκτημα και το τσιφλίκι συνεχίζει να’ ναι το σχήμα όπου ο γαιοκτήμονας εκμεταλλεύεται τον πληθυσμό.
Έχουμε ένα μοντέλο αγροτοκτηνοτροφικής ανάπτυξης που βασίζεται στη συγκέντρωση της γης, την παραγωγή μονοκαλλιεργειών και την φθηνή εργατική δύναμη των κατοίκων, δηλαδή πληρώνονται με μισθούς πείνας. Αυτές οι καλλιέργειες πηγαίνουν στην Αγορά, κι έτσι δεν επικεντρώνεται η ανάπτυξη πραγματικά στους κατοίκους, αλλά προορίζεται για λιγοστές οικογένειες.
Έτσι συνεχίζει να υπάρχει αυτό το τρομερό πρόβλημα, το οποίο είναι ακριβώς το ίδιο το καπιταλιστικό μοντέλο συγκέντρωσης κεφαλαίων, το οποίο δεν κοιτάζει το όφελος του πληθυσμού και των ανθρώπων, αλλά μόνο τα οικονομικά κέρδη.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι μέσω αυτού του μοντέλου δημιουργούνται θέσεις εργασίας για τον πληθυσμό. Εσείς τι λέτε σχετικά μ’ αυτό;
Αυτό είναι πραγματικά ένα μεγάλο ψέμα. Στις μικρές εκτάσεις γης παράγονται τα τρόφιμα που καταναλώνει αυτή η χώρα ενώ στα τσιφλίκια υπάρχουν μονοκαλλιέργειες, όπου γίνεται υπερεκμετάλλευση των ανθρώπων.
Ποτέ στη Γουατεμάλα δεν πληρώνουν τους μισθούς που ορίζει ο νόμος. Ο κατώτατος μισθός που ορίζεται από τον Κώδικα Εργασίας μετατρέπεται σε ανώτατο μισθό. Σε κάποια μέρη μάλιστα πληρώνουν κατά προσέγγιση το 60% του κατώτατου μισθού. Μέχρι πριν λίγο καιρό ο κόσμος έμενε σε Γαλέρας που είναι παραπήγματα σαν στάβλοι ζώων. Μετέφεραν τον κόσμο σε καρότσες φορτηγών και σε κάποια μέρη συνεχίζουν ακόμη να το κάνουν. Κατά τον ίδιο τρόπο εκμεταλλεύονται την εργατική τους δύναμη.
Αν υπήρχαν εργασίες στη χώρα δεν θα υπήρχε η αναγκαιότητα να πάνε τα αδέρφια μας στις ΗΠΑ να ψάξουν για δουλειά αλλά και η χώρα μας θα αναπτυσσόταν από μόνη της. Πιστεύω ότι το θέμα της εργασίας είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της χώρας, γι’ αυτό επίσης υπάρχει μετανάστευση προς την πρωτεύουσα.
Μια χώρα εύφορη σαν τη Γουατεμάλα αντί να παράγει το δικό της καλαμπόκι, το εισάγει από το εξωτερικό. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Από το 1996 μέχρι το 1997 κατά την κυβέρνηση του Άλβαρο Αρσού, εξάλειψαν τους δασμούς στο κίτρινο καλαμπόκι. Οι δασμοί του κίτρινου καλαμποκιού κυμαίνονταν στο 40% της αξίας της εισαγωγής και κατέβηκε μέχρι το 5% του δασμού.
Μέσα από εμπορικές συμφωνίες και λιτότητα στις δομές των φτωχών χωρών, προκαλείται και επιδιώκεται η εξάλειψη της δυνατότητας της χώρας να παράγει το καλαμπόκι που καταναλώνει, μπαίνοντας στη διαδικασία εισαγωγής του καλαμποκιού που είναι αμφιβόλου ποιότητας, γιατί πολλά απ’ αυτά τα προϊόντα είναι μεταλλαγμένα και προέρχονται συνήθως από τις ΗΠΑ.
Για εμάς είναι προφανές ότι αυτό είναι μέρος του νεοφιλελεύθερου μοντέλου που θέλει να πάρει τον έλεγχο της παραγωγής τροφίμων. Επίσης οι μεγάλες δυνάμεις χρειάζονται τον έλεγχο των πηγών ενέργειας, μεταξύ αυτών του πετρελαίου και του νερού.
Πιστεύετε ότι μια Αγροτική Μεταρρύθμιση θα ήταν λύση;
Είναι ολοφάνερο ότι σε διάφορες περιοχές του πλανήτη μας, έχουν προωθήσει αγροτικές μεταρρυθμίσεις. Εδώ, δεν χρειαζόμαστε μόνο αγροτικές μεταρρυθμίσεις αλλά και στο επίπεδο της εκπαίδευσης και της οικονομίας.
Εδώ υπάρχουν κι άλλα σοβαρά προβλήματα, όπως το θέμα του Οργανωμένου εγκλήματος και όλες οι καταδιώξεις που βλέπουμε μαζί με την παρανομία που υπάρχει στη χώρα. Το μόνο που αποδεικνύεται είναι ότι το κράτος είναι άχρηστο και εκτός λειτουργίας.
Η Γουατεμάλα είναι μια χώρα εξαιρετικά πλούσια, αλλά έχει έναν πληθυσμό πάμπτωχο λόγω των συμφερόντων που έχουν οι επιχειρηματίες οι οποίοι ποτέ δεν διέθεσαν το συσσωρευμένο πλούτο τους για την ευημερία αυτής της χώρας. Αλλά θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν και ανίκανες κυβερνήσεις που δεν έχουν αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα της πείνας.
Πιστεύετε ότι το Δ.Ν.Τ. που συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις από τη δεκαετία του’80 έχει παίξει κάποιον ρόλο γι αυτήν την κατάσταση που υπάρχει;
Πιο εμφανής είναι ο ρόλος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η Παγκόσμια Τράπεζα εισήγαγε και έθεσε στη Γουατεμάλα το θέμα της Αγροτικής Μεταρρύθμισης στηριζόμενη όμως στην Αγορά. Δηλαδή προσπάθησαν ή θέλησαν να επιλύσουν την αναγκαιότητα αναδιανομής της γης σύμφωνα με την Αγορά. Εμείς όμως είχαμε συμπεράνει απόλυτα ότι η Αγορά στη Γουατεμάλα δεν έχει καν τους όρους της προσφοράς και της ζήτησης.
Στην Γουατεμάλα υπάρχει υπερζήτηση για πρόσβαση στη γη και οι γαιοκτήμονες αρνούνται να βάλουν τα εδάφη σε προσφορά ή να τα διαθέσουν για ν’ αλλάξει αυτή η κατάσταση. Το μοντέλο της αγοράς γης που εισήγαγε η Παγκόσμια Τράπεζα απέτυχε και εμβάθυνε το αγροτικό πρόβλημα στη χώρα μας.